Phì đại tuyến tiền liệt – BPH

Tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến thuộc hệ thống sinh sản của nam giới, nằm ngay bên dưới bàng quang và có nhiệm vụ sản xuất dịch lỏng, một thành phần quan trọng của tinh dịch.

Phì đại tuyến tiền liệt (BPH) là gì?

Phì đại tuyến tiền liệt, hay còn gọi là tăng sản lành tính tuyến tiền liệt (BPH – Benign Prostatic Hyperplasia), là tình trạng tuyến tiền liệt phát triển lớn hơn kích thước bình thường. Lành tính có nghĩa là không phải ung thư, còn tăng sản ám chỉ sự phát triển quá mức của tế bào. BPH không phải là ung thư và cũng không làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt.

Thông thường, tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển trong suốt cuộc đời trưởng thành của nam giới, đó là lý do tại sao BPH là tình trạng phổ biến nhất ở những người trên 50 tuổi. Khi tuyến tiền liệt lớn dần, nó có thể chèn ép bàng quang và bóp nghẹt niệu đạo, gây cản trở hoặc làm chậm dòng chảy của nước tiểu ra khỏi bàng quang.

Theo thời gian, cơ bàng quang có thể suy yếu do phải cố gắng đẩy nước tiểu qua một niệu đạo bị hẹp. Khi điều này xảy ra, bàng quang của bạn có thể không tống xuất hết nước tiểu khi đi tiểu. Niệu đạo bị thu hẹp và bàng quang yếu là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề về đường tiết niệu mà bạn có thể gặp phải khi mắc BPH.

Bạn đọc có bất kỳ câu hỏi nào liên quan tới Sức Khỏe, đừng ngần ngại hãy đặt câu hỏi trong diễn đàn của MiTro để cộng đồng cùng thảo luận: Sức Khỏe

Nguyên nhân gây phì đại tuyến tiền liệt (BPH)?

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được chính xác lý do. Một số giả thuyết cho rằng sự thay đổi nồng độ hormone theo tuổi tác có thể là nguyên nhân khiến tuyến tiền liệt to ra.

Những ai dễ mắc BPH?

Bạn có nguy cơ cao mắc BPH nếu:

• Tuổi từ 40 trở lên: Nguy cơ mắc BPH tăng lên theo tuổi tác.
• Có thành viên trong gia đình mắc BPH: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng.
• Mắc một số tình trạng sức khỏe nhất định như:
  • Béo phì.
  • Bệnh tim và các vấn đề về tuần hoàn máu.
  • Đái tháo đường type 2.
  • Rối loạn cương dương.
• Ít vận động thể chất.

Các triệu chứng của BPH là gì?

Các triệu chứng của BPH bao gồm:

• Đi tiểu thường xuyên hoặc tiểu gấp.
• Thức dậy nhiều lần vào ban đêm để đi tiểu.
• Gặp các vấn đề về dòng nước tiểu, chẳng hạn như:
  • Khó bắt đầu đi tiểu.
  • Dòng nước tiểu yếu, chậm, hoặc ngắt quãng.
  • Tiểu nhỏ giọt sau khi đi tiểu.
  • Không tự chủ được nước tiểu.
• Cảm giác bàng quang không thể tống xuất hết nước tiểu.
• Đau sau khi xuất tinh hoặc trong khi đi tiểu.
• Nước tiểu có màu hoặc mùi bất thường.

Điều quan trọng là phải thăm khám bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, vì chúng có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn:

• Không thể đi tiểu hoàn toàn.
• Sốt và ớn lạnh kèm theo đi tiểu đau, thường xuyên và tiểu gấp.
• Có máu trong nước tiểu.
• Đau ở bụng dưới và đường tiết niệu.

BPH có thể gây ra những vấn đề nào khác?

Đối với hầu hết mọi người, BPH không gây ra các vấn đề nghiêm trọng khác. Tuy nhiên, BPH làm tăng nguy cơ phát triển các tình trạng nghiêm trọng, bao gồm:

• Bí tiểu cấp tính: Đây là tình trạng bạn đột ngột không thể đi tiểu được. Đây là một trường hợp cấp cứu y tế. Bí tiểu cấp tính phổ biến ở nam giới lớn tuổi và nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi tác. Nó có thể được kích hoạt bởi:
  • Sử dụng một số loại thuốc cảm lạnh hoặc dị ứng không kê đơn.
  • Uống rượu.
  • Nhiệt độ lạnh.
  • Ít vận động trong thời gian dài.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTIs).
• Tổn thương bàng quang và sỏi bàng quang.
• Tổn thương thận.

BPH được chẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán BPH, bác sĩ sẽ:

• Hỏi về tiền sử bệnh lý của bạn: Hãy chắc chắn cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, vì một số loại thuốc có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng BPH.
• Hỏi về tiền sử sức khỏe gia đình bạn.
• Thăm khám: Bao gồm khám trực tràng bằng ngón tay (DRE) để kiểm tra tuyến tiền liệt của bạn. Trong DRE, bác sĩ sẽ đưa một ngón tay có đeo găng vào trực tràng để kiểm tra xem tuyến tiền liệt có lớn, mềm hay bất thường hay không.
• Chỉ định các xét nghiệm y tế, nếu cần, chẳng hạn như:
  • Xét nghiệm nước tiểu.
  • Xét nghiệm máu PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt).
  • Kiểm tra niệu động học để đánh giá khả năng giữ và tống xuất nước tiểu của bạn.
  • Nội soi bàng quang để quan sát bên trong niệu đạo và bàng quang.
  • Siêu âm hình ảnh tuyến tiền liệt và đường tiết niệu.
  • Sinh thiết tuyến tiền liệt để chẩn đoán hoặc loại trừ ung thư tuyến tiền liệt.

Các phương pháp điều trị BPH là gì?

Không phải ai mắc BPH cũng cần điều trị. Các lựa chọn điều trị phụ thuộc vào mức độ gây khó chịu của các triệu chứng, tình trạng sức khỏe, tuổi tác và kích thước tuyến tiền liệt của bạn:

• Thay đổi lối sống có thể cải thiện các triệu chứng nhẹ. Bao gồm:
  • Uống ít nước hơn trước khi đi ngủ hoặc ra ngoài.
  • Tránh hoặc cắt giảm đồ uống chứa caffeine và rượu.
  • Tập luyện bàng quang và các cơ kiểm soát dòng nước tiểu.
  • Phòng ngừa hoặc điều trị táo bón.
• Thuốc có thể giúp giảm các triệu chứng từ nhẹ đến trung bình bằng cách:
  • Ngăn chặn tuyến tiền liệt phát triển.
  • Làm co nhỏ tuyến tiền liệt.
  • Thư giãn cơ để cải thiện dòng nước tiểu.

Đôi khi, việc kết hợp 2 loại thuốc sẽ hiệu quả hơn là chỉ dùng một loại.

• Các thủ thuật y tế có thể giúp cải thiện các triệu chứng BPH từ trung bình đến nặng khi thuốc không đủ hiệu quả. Có nhiều loại thủ thuật khác nhau. Tất cả đều sử dụng một dụng cụ đưa vào niệu đạo để:
  • Mở rộng niệu đạo.
  • Phá hủy một phần tuyến tiền liệt bằng nhiệt.
• Phẫu thuật có thể hữu ích khi các triệu chứng nghiêm trọng, các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, hoặc bạn có một vấn đề khác, chẳng hạn như tổn thương bàng quang. Các loại phẫu thuật khác nhau được sử dụng để:
  • Cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến tiền liệt.
  • Tạo các vết cắt trong tuyến tiền liệt để giảm áp lực lên niệu đạo.

Hầu hết các ca phẫu thuật BPH được thực hiện bằng các dụng cụ đưa vào niệu đạo.

Bác sĩ sẽ giải thích những lợi ích và tác dụng phụ có thể có của các lựa chọn điều trị để bạn có thể quyết định phương pháp tốt nhất cho mình.

BPH có thể phòng ngừa được không?

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra cách để ngăn ngừa BPH. Bạn có thể chăm sóc sức khỏe tuyến tiền liệt bằng cách:

• Thảo luận với bác sĩ về nguy cơ phát triển tuyến tiền liệt phì đại của bạn.
• Khám sức khỏe định kỳ.
• Chú ý đến các triệu chứng của bạn để có thể được điều trị sớm nếu thấy dấu hiệu của BPH.

Bạn đọc có bất kỳ câu hỏi nào liên quan tới Sức Khỏe, đừng ngần ngại hãy đặt câu hỏi trong diễn đàn của MiTro để cộng đồng cùng thảo luận: Sức Khỏe

Bài viết được tổng hợp và dịch thuật bởi mitro.vn – Các thông tin trông bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, vui lòng không tự áp dụng nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.

Nguồn tham khảo: Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ (National Library of Medicine – MedlinePlus) – https://medlineplus.gov/enlargedprostatebph.html